"Klauzula obronna". Rząd przyjął projekt noweli o finansach publicznych
Nowela wprowadza "klauzulę obronną", pozwalającą na szczególne traktowanie wydatków związanych ze zwiększaniem potencjału obronnego Polski – podało Centrum Informacyjne Rządu.
"Z Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wynikają zobowiązania państw członkowskich dot. polityki budżetowej. Chodzi w szczególności o przestrzeganie wartości referencyjnych dla deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych" – czytamy w komunikacie.
Nowy mechanizm korekty
Obowiązek ten będzie realizowany poprzez wprowadzenie mechanizmu korygującego nadmierną nierównowagę finansów publicznych, oznaczającą przekroczenie wartości referencyjnej dla deficytu (3 proc. PKB) lub długu (60 proc. PKB) według metodyki UE.
Nowy mechanizm korekty zastąpi dotychczasowy w stabilizującej regule wydatkowej (SRW). W efekcie SRW będzie mieć rolę wykonawczą dla reguły nadmiernego deficytu, poprzez mechanizm korekty zapewniać będzie konsolidację finansów publicznych na poziomie spójnym z wymogami reguł UE.
Główne rozwiązania
W nowym mechanizmie korygującym wartość dostosowania fiskalnego będzie miała bezpośredni wpływ na wysokość korekty. Mechanizm ten będzie aktywowany, jeśli w roku n lub n-1 najbardziej aktualna prognoza Komisji Europejskiej wskazywać będzie na przekroczenie wartości referencyjnej dla wyniku sektora instytucji rządowych i samorządowych.
W SRW wprowadzona ma zostać "klauzula obronna", pokazująca rozbieżności między przedpłatami na zakup sprzętu wojskowego (które są rejestrowane jako wydatek w obliczanej metodą kasową SRW), a dostawami sprzętu (wydatek i wpływ na wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych według metodyki UE w momencie dostawy).
Urealniony ma zostać punkt startowy w SRW, co ma zapewnić spójność z podejściem stosowanym w regułach UE. W związku z pandemią COVID-19 oraz wojną na Ukrainie, Komisja Europejska zaproponowała stosowanie ogólnej klauzuli wyjścia od reguł unijnych w latach 2020-2023. Rozwiązanie to dawało państwom członkowskim zwiększoną swobodę w podejściu do reguł fiskalnych. Rok 2024 będzie pierwszym rokiem stosowania standardowych reguł fiskalnych w UE, dla których punktem odniesienia (startowym) będzie poziom wydatków w 2023 r.
Nowe rozwiązania wejdą w życie z dniem następującym po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.